SZKOLNA REALIZACJA OGÓLNOPOLSKIEGO PROJEKTU SILNI POLSKĄ! – warsztaty plenerowe

    Szkoła Podstawowa w Brzostku, od listopada bieżącego roku szkolnego, uczestniczy w konkursowym projekcie „Silni Polską!”. Ma on ogólnopolski zasięg i jest organizowany przez Instytut Pamięci Narodowej. Celem projektu, który jest skierowany do młodzieży szkół średnich i najstarszych klas podstawówki, jest rozbudzenie zainteresowań najnowszą historią regionalną i Polski. Istotną rolę pełnią też kwestie patriotycznego wychowania i kształtowania poczucia dumy narodowej. W projekcie, z jednej placówki, może uczestniczyć 10 uczniów oraz nauczyciel. Po grudniowych i styczniowych zajęciach warsztatowych w Instytucie Pamięci Narodowej w Rzeszowie, rozpoczęliśmy w marcu i kwietniu realizację II i III etapu projektu w Brzostku.

II ETAP - temat: BOHATEROWIE ZIEMI BRZOSTECKIEJ

Przebieg zajęć przeprowadzonych w Brzostku przez nauczyciela dla grupy uczniów – uczestników projektu.

1. WSTĘP – rozpoczęcie w Szkole Podstawowej - plansza „Brzosteckie pomniki Ofiar II wojny światowej”, tu są imienni BOHATEROWIE ZIEMI BRZOSTECKIEJ.
2. ROZWINIĘCIE - przy murze kościoła parafialnego jest obelisk ku PAMIĘCI ŻOŁNIERZY ARMII KRAJOWEJ – BOHATERÓW ZIEMI BRZOSTECKIEJ. Pełnili ważne funkcje w ZWZ-AK w walce przeciwko Niemcom od 1939 r.:1) mjr Ludwik DROŻAŃSKI – współorganizator AK w Policji miejskiej w Krakowie, aresztowany i rozstrzelany; 2) por. Władysław Alfred MICIEK – cichociemny, poległ w powstaniu warszawskim; 3) Józef  Marcin MATUSZEWSKI – komendant Placówki ZWZ w Kołaczycach, zamordowany w  Auschwitz; 4) Franciszek KURAŚ – kierownik kolportażu prasy konspiracyjnej, zamordowany w Auschwitz.  CZEŚĆ ICH PAMIĘCI!
3. Przejście na cmentarz parafialny, gdzie jest pomnik POMORDOWANYCH PODCZAS PACYFIKACJI BRZOSTKU 20 CZERWCA 1944 R. W tym dniu przed świtem gestapowcy strzelali w okna domów, wyważali drzwi, mordowali, ranili lub wywlekali mężczyzn. Zastrzelili 11 osób. Oto nazwiska tu spoczywających: August Czosnykowski; Jan Juryś; Szczepan Niemiec; Tadeusz Stanclik; Józef Szybist; Franciszek Szybowicz; Stanisław Tokarz; Jan Tułecki; Szymon Tułecki; Helena Winiarska; Karol Ziarno. Około 40 osób Niemcy aresztowali i uwięzili w Jaśle. Po brutalnym śledztwie 8 osób zostało rozstrzelanych: Franciszek Foryś, Franciszek Grygiel, Henryk Grzebieniowski, Jan Karaś, Józef Kmiecik, Wojciech Sadecki, Jan Staniszewski, Piotr Staniszewski. Niemal wszyscy pomordowani byli żołnierzami AK. CZEŚĆ ICH PAMIĘCI!
4. Przejście pod POMNIK KATYŃSKI - obelisk upamiętnia Bohaterów Ziemi Brzosteckiej walczących z sowieckim najeźdźcą i wziętych do niewoli. Wiosną 1940 roku zostali zamordowani: Mjr art. Leonard Bursa; st. post. PP Stanisław Jakubowski; post. PP Jan Kobak; post. PP Stanisław Kolbusz; post. PP Franciszek Serwiński; post. PP Stanisław Stanek; por. Czesław Warchał; por. Józef Alfred Wrześniowski. CZEŚĆ ICH PAMIĘCI!

III) PODSUMOWANIE - w szkole uczestnicy: a) zapoznali się z wydawnictwami poświęconymi tematyce zajęć; b) zaznaczali na mapie Brzostku zwiedzane pomniki; c) oglądali fragmenty rekonstrukcji z 2014 r. pt. „Pacyfikacja Brzostku 1944”.

 [Do powyższego opisu jest film, zrealizowany (nagrywanie i montaż) przez Pana Pawła Batyckiego. Link do filmu: https://youtu.be/rF5LYctbq-A Silni Polską - Bohaterowie Ziemi Brzosteckiej 2025]

III ETAP - temat: SZTAFETA BOHATERSKICH POKOLEŃ ZIEMI BRZOSTECKIEJ

Przebieg zajęć przeprowadzonych w Brzostku przez grupę uczniów – uczestników projektu

1. WSTĘP – W Brzostku jest 10 pomników i tablic upamiętniających Bohaterów Ziemi Brzosteckiej walczących o niepodległość Polski w XIX i XX w. Oni tworzą lokalną SZTAFETĘ BOHATERSKICH POKOLEŃ. Bohaterów poznają uczniowie Szkoły Podstawowej im. KEN w Brzostku podczas wyjść edukacyjnych.
2. ROZWINIĘCIE – 1. Pomnik poświęcony brzosteckim POWSTAŃCOM,  SPISKOWCOM,  WIĘŹNIOM   POLITYCZNYM WALCZĄCYM za  WASZĄ i NASZĄ WOLNOŚĆ – ONI ZAPOCZĄTKOWALI SZTAFETĘ BOHATERSKICH POKOLEŃ. W powstanie krakowskie w 1846 r. włączyli się: Felicjan Bolechowski; Karol Bełdowski; Konstanty Fihauser; Leon Dreziński; Józef Siekierski; Józef Gumiński; Józef Kraiński. W powstaniu węgierski w 1848 r. wzięli udział: Antoni Snigowski; Józef Bochniewicz oraz książę ppłk Mieczysław Woroniecki - wykazał się męstwem w bitwie pod Perlasem i Segedynem. W  powstaniu styczniowym 1863-1864 r.  polegli w walce lub zaginęli: Władysław Sikorski; Maciej Pacana; Stanisław Kalita; Konstanty Straciło; Józef Żmudzki; Florian Dymnicki. Uczestniczyli:  Roman Kalita, Wincenty Dymnicki, Leon Dymnicki, Stanisław Mogilański, Jakub Majkrzakowski, dr Ignacy Januszkiewicz, Ludwik Midowicz, Karol Roszkowski. CZEŚĆ ICH PAMIĘCI!
3. Tablica ku PAMIĘCI LEGIONISTÓW Z BRZOSTKU WALCZĄCYCH O WOLNOŚĆ POLSKI W CZASIE I WOJNY ŚWIATOWEJ – TO DRUGA SZTAFETA . Grupa młodzieży skupiona w brzosteckim Towarzystwie „Strzelec”, wyruszyła do Krakowa 14 sierpnia 1914 r., gdzie tworzono zręby Legionów Polskich. Potem dołączali inni Brzostowianie. Byli to: Mjr Tadeusz Wyrwa – Furgalski (1890-1916) – dowódca batalionu w I Brygadzie Legionów; odznaczony pośmiertnie Orderem Virtuti Militari. Dr Rudolf Lach – organizator i komendant Towarzystawa „Strzelec” w Brzostku. Oficerowie, podoficerowie i legioniści: Henryk Bursa; Leonard Bursa; Edward Chwal; Teodor Furgalski; Bolesław Lach; Leopold Leszkiewicz; Józef Nowak; Antoni Nowiński; Robert Otto; Zygmunt Przybyłowicz; Zygmunt Szczepanek; Antoni Szostak; Jan Szybowicz; Otto Szymański; Jan Tułecki; Józef Tułecki; Stanisław Warcholik. Większość wymienionych legionistów broniła niepodległości Polski przed Rosją bolszewicką w 1920 r.  CZEŚĆ ICH PAMIĘCI!
4. Obelisk ku PAMIĘCI ŻOŁNIERZY ARMII KRAJOWEJ – BOHATERÓW ZIEMI BRZOSTECKIEJ – TO PRZEDSTAWICIELE TRZECIEJ SZTAFETY POKOLEŃ BOHATERÓW. Pełnili ważne funkcje w ZWZ-AK w walce przeciwko Niemcom od 1939 r.:1) mjr Ludwik Drożański – współorganizator struktur AK w Policji miejskiej w Krakowie, aresztowany i rozstrzelany; 2) por. Władysław Alfred Miciek – cichociemny, poległ w powstaniu warszawskim; 3) Józef  Marcin Matuszewski – komendant Placówki ZWZ w Kołaczycach, zamordowany w  Auschwitz; 4) Franciszek Kuraś – kierownik kolportażu prasy konspiracyjnej, zamordowany w Auschwitz.  CZEŚĆ ICH PAMIĘCI!

III) PODSUMOWANIE – ponadto opiekunowie organizowali klasowe wyjścia edukacyjne na lekcjach do innych tablic i obelisków upamiętniających bohaterskich mieszkańców Ziemi Brzosteckiej, którzy także walczyli o wolność Polski lub poświęcali się ratując innych. Pamięć historyczna to ważny element kształtowania poczucia tożsamości narodowej wśród dzieci i młodzieży.

                                                                                                                                                             Opiekunowie: Renata Rams, Wiesław Tyburowski; realizacja filmu: Paweł Batycki