Historia

Pierwszą szkołę w Brzostku założyli prawdopodobnie Benedyktyni w XII w. Jakie losy przechodziła ta szkoła trudno określić z powodu braku źródeł.

 

W XVI w. świetny rozwój miasta wpłynął też i na rozwój szkoły, do której wtedy uczęszczała młodzież nie tylko z miasta, ale i z okolicy. 

 

W roku 1658 książę siedmiogrodzki Rakoczy napadł na południowe krańce Rzeczpospolitej i spalił Brzostek pozostawiając tylko sześć domów. Zubożeni mieszkańcy nie myśleli o szkole, bo nie mieli na to funduszów. Szkoła jednak istniała utrzymywana kosztem konwentu tynieckiego.

 

W roku 1785 została ufundowana szkoła trywialna w Brzostku, do której uczęszczała młodzież z okolicznych miejscowości.

 

2 maja 1873 r. Rada Szkolna Krajowa we Lwowie tworzy w Brzostku szkołę etatową o 4 nauczycielach.

 

W roku 1908 została rozebrana stara szkoła a nauka odbywała się w budynku gminnym i w domach prywatnych aż do roku 1911.

 

W 1911 roku oddano do użytku nowy budynek szkolny. Nowo wybudowany budynek szkolny istniejący po dziś dzień zajmował 6 izb szkolnych, kancelarię szkolną i mieszkanie dla kierownika szkoły.

 

W dniach 4 i 5 lipca 1916 r. odbył się zjazd wychowanków i wychowawców brzosteckiej szkoły, którzy złożyli znaczną sumę na zakup placu na podwórko szkolne. W czasie okupacji niemieckiej w latach 1939 - 1945 brzostecka szkoła została dosyć poważnie zniszczona i dlatego po wojnie nauka rozpoczęła się w budynku gminnym. W październiku 1945 r. zakończono remont budynku szkolnego.

 

W 1959 r. dokonano adaptacji byłej synagogi na salę gimnastyczną i 4 sale lekcyjne, w których uczyły się młodsze roczniki.

 

W 1973 r. została oddana do użytku nowa szkoła, której nadano imię Komisji Edukacji Narodowej. Od tego czasu Szkoła Podstawowa w Brzostku składała się z dwóch budynków: przedwojennego, w którym odbywał się ciąg nauczania początkowego, oraz budynku nowego, w którym uczyła się młodzież klas IV - VIII.

 

1 stycznia 1993 r. Szkołę Podstawową przejął Samorząd Terytorialny i jest dla niej organem prowadzącym.11 października 2003 roku przeżywaliśmy doniosłą uroczystość - 30-lecie otwarcia Szkoły Podstawowej w Brzostku i nadania jej imienia Komisji Edukacji Narodowej.

 

Uroczystość święta brzosteckiej szkoły poprzedzał Dekanalny Kongres Różańcowy dla nauczycieli dekanatu Brzostek. Kongres miał na celu uświadomienie wagi modlitwy różańcowej w Roku Różańca Świętego. Na program złożyły się: wykłady O Różańcu Św. i Wychowanie we współczesnej szkole, następnie Adoracja Pana Jezusa w Najświętszym Sakramencie połączona z modlitwą różańcową z rozważaniem Tajemnic Światła.    

 

Najważniejszą częścią uroczystości była koncelebrowana Msza Św. pod przewodnictwem J. E. ks. Bpa Ordynariusza Kazimierza Górnego z udziałem ks. Dziekana Emila Midury i ks. Proboszcza dra Jana Cebulaka. Na wstępie Chór Parafialny śpiewał pieśń Królowo Ziem Polskich, potem Najdostojniejszego Arcypasterza powitał ks. Proboszcz i delegacja nauczycieli.

 

Piękną homilię wygłosił Ks. Biskup nawiązując na początku do Wielkiego Jubileuszu - 25-lecia Pontyfikatu Ojca Świętego Jana Pawła II. Wskazywał na ogromny dorobek intelektualny i duchowe dziedzictwo Wielkiego Papieża - Polaka, który poprzez swoją bezgraniczną służbę Kościołowi, osobiste cierpienie i poświęcenie, ukazuje właściwą drogę postępowania współczesnemu światu i osobiście dla każdego z nas. Następnie ks. Biskup Ordynariusz mówił o ważnej roli jaką pełni nauczyciel-wychowawca w dziele kształtowania umysłów i wychowywania dzieci i młodzieży: "... bo nauczyciel to nie tylko zawód, to powołanie i każdy musi się w tym nauczycielskim powołaniu odnaleźć, nawet wówczas, gdy za swe poświęcenie nie może liczyć na uznanie i zrozumienie ze strony wielu ludzi..." Ks. Biskup zachęcał nauczycieli, aby przekazywali młodemu pokoleniu bogatą historię i dorobek kultury polskiej związanej ściśle z wiarą katolicką. "...

 

Trzeba uczyć patriotyzmu i szacunku dla Polski i jej narodowego dziedzictwa. O tym pamiętali najwybitniejsi poeci tacy jak Adam Mickiewicz i inni..." Wielokrotnie ks. Biskup apelował, aby nauczyciele z zapałem podejmowali trud nie tylko edukacyjny, ale również i wychowawczy. Na zakończenie homilii zwrócił się do dzieci, z których część przybyła w historycznych i regionalnych strojach, aby wpatrzone były w Godło Polski - Orła Białego, który widniał na obecnych sztandarach szkół podstawowych z Brzostku i z Nawsia Brzosteckiego.

 

Arcypasterskim Błogosławieństwem ks. Biskupa i hymnem Boże coś Polskę zakończyła się uroczysta Msza Św.

 

Potem nauczyciele z południowej części dekanatu udali się do Zespołu Szkół im. Jana Pawła II w Kleciach na spektakl teatralny oparty na poezji Karola Wojtyły. Natomiast nauczyciele z najbliższych szkół i zaproszeni goście przeszli do Szkoły Podstawowej w Brzostku na okolicznościową akademię i obiad.

 

"Takie będą rzeczypospolite, jakie ich młodzieży chowanie" - to motto przyświecało uroczystej akademii z okazji 30-lecia otwarcia i nadania im. Komisji Edukacji Narodowej Szkole Podstawowej w Brzostku. Akademia ta, to wyraz hołdu i uznania dla zasług poprzednich pokoleń ludzi i obecnych pracujących dla dobra oświaty w naszej Małej Ojczyźnie.

 

Po wprowadzeniu Sztandaru Szkoły i odśpiewaniu Mazurka Dąbrowskiego dyrektor szkoły Maria Przebięda bardzo gorąco i serdecznie powitała: J. E. ks. bpa Kazimierza Górnego, duchowieństwo na czele z ks. Dziekanem i ks. Proboszczem, wszystkich przybyłych, a w szczególności panią Eugenię Grzesiakowską - dyrektora sprzed 30 lat i bardzo zasłużoną osobistość związaną z inicjatywą budowy i otwarciem nowej szkoły. Następnie powitane zostały osoby szczególnie związane, z racji pełnionych funkcji urzędowych i społecznych, z budową szkoły: Jan Dachowski, Jan Kolbusz, Eugeniusz Żyra oraz wymienieni zostali nauczyciele, którzy pracowali w tamtym czasie: Katarzyna Agaś, Jadwiga Batycka, dyr. Eugenia Grzesiakowska, Stefania Kobak, Melania Kobak, Irena Łukowicz, Maria Madej (Rozwadowska), Maria Ochońska, Teresa Ostrowska, Ewa Samborska, Wiktoria Pietrzycka (Łazowska), Stanisław Prokuski, Teresa Reutt, Zuzanna Rogala, Alicja Stanaszek, Jan Wojciechowski, Józefa Zygmunt.

 

Dyrektor powitała też przybyłych gości: przedstawiciela podkarpackiego Kuratora Oświaty Marię Koziarę-Czapla, Wójta Gminy Brzostek Leszka Bieńka, Starostę Powiatu Stanisława Chmurę, Przewodniczącego Rady Powiatu Stefana Bieszczada, Przewodniczącą Rady Gminy Zofię Skórską, Wójta Gminy Jodłowa Władysława Kitę, Komendanta Powiatowego Policji Jana Łazowskiego i Komendanta Marka Boronia; przybyłych Radnych Powiatu Dębica i Radnych Gminy Brzostek; Romana Smalarę - emerytowanego dyrektora szkoły w Brzostku; dyrektorów szkół podstawowych i gimnazjów z parafii Brzostek; pracowników Urzędu Gminy oraz przybyłych społeczników, nauczycieli, rodziców, dzieci. Zasłużonym nauczycielom i gościom dzieci wręczyły kwiaty.

 

W dalszej kolejności dyrektor Maria Przebięda przedstawiła bogatą historię szkolnictwa w Brzostku, która swymi korzeniami sięga średniowiecza. Oto już 600 lat temu pierwszą szkołę parafialną założyli tu benedyktyni z Tyńca. W 1407 r. uczeń tej szkoły - Mateusz syn Piotra z Brzostku - zapisał się na Akademię Krakowską. Brzostecka szkoła słynęła z wysokiego poziomu nauczania w XV i XVI wieku, wielu jej uczniów studiowało, zostawało nauczycielami, przyjmowało święcenia kapłańskie. W XVII i XVIII wieku wskutek najazdów i licznych wojen w Rzeczypospolitej upada szkolnictwo w mieście Brzostek. W 1772 r. nasza okolica znalazła się pod zaborem austriackim. Władze zaborcze wykorzystywały założoną przez siebie szkołę do germanizacji. Dopiero w okresie autonomii galicyjskiej utworzono czteroklasową Szkołę Ludową w 1873 roku. W 1911 r. wybudowano pierwszą murowaną szkołę, która mimo wojen światowych ocalała i funkcjonuje do naszych czasów. Po drugiej wojnie narastała potrzeba budowy nowej szkoły. Zamiar ten zrealizowano w latach 1971-1973 dzięki ogromnemu zaangażowaniu dyrekcji szkoły, władz GRN, Komitetowi Budowy oraz pracy rodziców dzieci i nauczycieli. Nowa szkoła otrzymała imię Komisji Edukacji Narodowej w dwusetną rocznice jej powstania i dowód zasług Komisji w rozwój i reformę oświaty w Polsce w latach 1773-1795

 

Na zakończenie dyrektor podkreśliła osiągnięcia edukacyjno-wychowawcze emerytowanych nauczycieli oraz duże zasługi obecnych władz brzosteckiej gminy w dbaniu o rozwój bazy szkolnej.

 

Następnie głos zabrał Wójt Gminy Brzostek Leszek Bieniek. Złożył piękne życzenia wszystkim pracownikom szkoły z okazji Święta Edukacji. Potem głos zabierali Starosta Powiatu Dębickiego Stanisław Chmura i dyrektor Zespołu Szkół w Nawsiu Brzosteckim Cecylia Balasa.

 

Od staropolskiego Poloneza zaczęła się część artystyczna, przygotowana przez nauczycieli, a wykonana przez dzieci brzosteckiej szkoły z ogromnym zaangażowaniem. W pierwszej części przedstawiono spektakl przenoszący nas w epokę końca XVIII wieku, kiedy to tworzono Komisję Edukacji Narodowej. W drugiej części dzieci wierszem i piosenką podziękowały nauczycielom za ich pracę. Całość występów zakończono Krakowiakiem. Zebrani goście wielokrotnie entuzjastycznymi brawami nagradzali młodych artystów, ich występy bardzo się podobały.

 

Po występach wszyscy udali się na uroczysty obiad. Na zakończenie ks. Biskup podziękował za zaproszenie i życzył zebranym wielu Łask Bożych w codziennej pracy.

 

To było wielkie święto Szkoły Podstawowej w Brzostku. Obchody 30-lecia poprzedziły wielotygodniowe przygotowania czynione przez nauczycieli, pracowników obsługi i administracji oraz uczniów szkoły. W otoczeniu szkoły i na chodnikach położono kostkę brukową, nową asfaltową nawierzchnię, wykonano nowe schody na płytę boiska i wiele innych prac porządkowych. Było to możliwe dzięki zaangażowaniu Wójta Gminy Leszka Bieńka.

 

Podczas uroczystości goście mogli oglądać wykonane przez nauczycieli wystawy: prace artystyczne miejscowych artystów, zdjęcia upamiętniające wydarzenia sprzed 30 lat i liczne publikacje dotyczące historii małej ojczyzny.

 

CZTERDZIEŚCI LAT MINĘŁO…

Niech mówią, że nasza szkoła

drogą do źródła wiedzy jest,

bo dobro, mądrość i życzliwość

tu każdy stawia za swój cel.

 

W piękną, słoneczną sobotę 26 października 2013r. odbył się jubileusz 40-lecia otwarcia naszej szkoły oraz nadania jej imienia Komisji Edukacji Narodowej. Uroczystości rozpoczęły się Mszą Świętą odprawianą w kościele parafialnym, której przewodniczyli – ksiądz proboszcz dr Jan Cebulak oraz ksiądz profesor Bogdan Stanaszek. Słowo Boże wygłosił ksiądz Krzysztof Moszyński - katecheta miejscowej szkoły, w którym przedstawił historię szkolnictwa na terenach dzisiejszej Gminy Brzostek i podkreślił zasługi pedagogów zaangażowanych w proces nauczania i wychowania młodego człowieka. Przypomniał, kto pełnił funkcje kierownicze od 1973r. w nowej szkole, a byli to: Eugenia Grzesiakowska – gminny dyrektor szkół, zastępcami - Antoni Krajewski i Roman Smalara. Od 1980 do 1984r. dyrektorem był Jan Węgrzyn. Potem Roman Smalara, a zastępcą Teresa Reutt. Inspektorem oświaty został Jan Węgrzyn, a zastępcą Antonii Krajewski. W 1986r. dyrektorem została Teresa Reutt, a zastępcą Maria Rozwadowska, która pełniła tę funkcję do 2008 roku. Po przemianach politycznych w kraju od 1 IX 1990r. dyrektorem jest do dziś Maria Przebięda, a zastępcą Aneta Krajewska. Głoszący kazanie odniósł się także do myśli Jana Pawła II – „Oświata jest jednym z podstawowych dóbr ludzkiej cywilizacji. Od niej zależy w znacznej mierze przyszłość całych społeczeństw…”. Przypomniał również nazwiska tych, którzy wystarali się o nową szkołę: Eugenię Grzesiakowską, Jana Dachowskiego, Eugeniusza Żyrę, Jana Kolbusza i Józefa Grzesiakowskiego. W czasie Eucharystii modlono się za wszystkich, którzy przyczynili się do powstania nowego budynku szkoły, do jego unowocześnienia i zmodernizowania, za zmarłych pedagogów i nauczycieli, pracowników realizujących proces dydaktyczno-wychowawczy i opiekuńczy. Po nabożeństwie zebrani, na czele z pocztem sztandarowym udali się do budynku szkoły, aby wziąć udział w dalszej części obchodów.

 

Zaproszonych gości w progach szkoły serdecznie powitały Panie Dyrektor Maria Przebięda i Aneta Krajewska. Już w tym miejscu życzenia złożyli: Pan Jacek Berek, Pani Krystyna Zdziarska – Dyrektorzy Gimnazjum im. Królowej Jadwigi w Brzostku, Pani Danuta Kaczka – Dyrektor Publicznej Szkoły Podstawowej w Kamienicy Dolnej, Pani Małgorzata Siarkowska – Dyrektor Szkoły Podstawowej w Gorzejowej i inni. Następnie wszyscy zajęli miejsca w pięknie udekorowanej na tę okazję sali, gdzie rozpoczęła się oficjalna część uroczystości. Złożyły się na nią przemówienia Pani Dyrektor oraz ks. profesora Bogdana Stanaszka, a także życzenia składane przez: Pana Władysława Bielawę - Starostę Powiatu Dębickiego, Pana Leszka Bieńka – Burmistrza Miasta i Gminy Brzostek, Panią Zofię Skórską – Przewodniczącą Rady Miasta, Panów Stanisława Wójtowicza, Krzysztofa Dziedzica – Dyrektorów Zespołu Szkół w Siedliskach-Bogusz oraz Panią Monikę Lemek i Pana Piotra Goneta - przedstawicieli Rady Rodziców. Burmistrz Leszek Bieniek życzył, by wszyscy, a więc zarówno dzieci, jak i nauczyciele oraz inni pracownicy czuli się nadal w tej szkole, jak w domu. Pani Zofia Skórska życzyła dalszego prężnego rozwoju szkoły, realizacji obecnych i przyszłych planów. Starosta Powiatu Dębickiego zauważył z kolei, że wyszło z niej wielu wspaniałych absolwentów. Wszyscy przemawiający podkreślali fakt, iż brzostecka szkoła to miejsce wyjątkowo oddane lokalnemu społeczeństwu, ciągle tętniące życiem. Wielu z jej absolwentów jest ludźmi szanowanymi i poważanymi.

 

W swym przemówieniu Pani Dyrektor przypomniała historię budowy szkoły oraz osoby, które swym zaangażowaniem, niezwykłą energią potrafiły zmobilizować innych do realizacji tego dzieła. Dzięki ich oddaniu udało się stworzyć szkołę taką, jaką widzimy dzisiaj – otwartą na nowe, gdzie niemożliwe staje się możliwe. Zaznaczyła, że niezależnie od dziejowych zmian przez kolejne lata istnienia, placówka już na trwałe wpisała się w historię Gminy Brzostek. Przypomniała sylwetki społeczników i ich starania, jakie podjęli, aby doszło do wzniesienia nowego budynku. Podziękowała także wszystkim byłym Dyrektorom, ich Zastępcom, Budowniczym Szkoły, Emerytowanym Nauczycielom, Pracownikom Oświaty, Władzom Samorządowym, Przewodniczącym Komitetu Rodzicielskiego, Rodzicom i Absolwentom za to, że często w trudnych warunkach swoim słowem, postępowaniem, odwagą i roztropnością pomogli w ogromnej mierze wybudować, zachować i przekazać wszystko to, co mieści się w dwóch tak zwykłych, a jednocześnie bogatych w treść słowach: Nasza Szkoła.

 

Po części oficjalnej uczniowie wraz z opiekunami zaprezentowali program artystyczny pt: „Na tradycjach przeszłości budujemy przyszłość” w reżyserii Pani Doroty Dziedzic, z choreografią Pani Elżbiety Ryby-Stanek, z muzyką Pana Wiesława Płaziaka , scenografią Pani Ewy Samborskiej i Pani Danuty Kutyny. O kostiumy i charakteryzację zadbała Rada Pedagogiczna i Pracownicy szkoły.

 

Przedstawienie rozpoczęło się piosenką „Mówią, mówią, że…” w wykonaniu szkolnego chóru do muzyki napisanej przez Piotra Rubika. Później na scenie pojawili się: Książę Stanisław August Poniatowski i twórcy Komisji Edukacji Narodowej. Piękne stroje aktorów oraz taniec dworski - menuet oddały klimat tamtej epoki. Kolejno prezentowane sceny to: lata siedemdziesiąte, kiedy wznoszono budynek szkoły, uroczyste wprowadzenie sztandaru i odśpiewanie hymnu szkoły. Minutą ciszy uczczono również pamięć zmarłych nauczycieli i wychowawców. Na czasy współczesne złożyły się piosenki i wiersze tematycznie związane z życiem szkoły. Słowa jednej z piosenek były formą podziękowań dla Pań Dyrektor, za to „ … że prowadzą nas, dają cenne nam wskazówki jak latarni blask…”. Montaż słowno-muzyczny obfitował także w tańce, zarówno te tradycyjne, jak i nowoczesne. Publiczności bardzo podobały się tańce – polonez, gangnam style, brzostowiak oraz ilustracje ruchowe do utworów muzycznych „Do widzenia profesorze” i „Czterdzieści lat minęło…”. Na potrzeby montażu zmieniono słowa popularnych piosenek, by jeszcze bardziej podkreślały niecodzienność przeżywanych chwil.

 

Przedstawienie spotkało się z żywą reakcją licznie zgromadzonej publiczności, która nie kryła słów uznania dla małych aktorów oraz nie szczędziła gromkich braw. W wielu oczach zalśniły łzy wzruszenia na wspomnienie dawnych lat, minionych wydarzeń.

 

Po części artystycznej głos zabrała Pani Zuzanna Rogala - emerytowana nauczycielka, która w kilku słowach wyraziła radość z faktu, iż młodzi ludzie pamiętają zasługi tych, którzy od początku tworzyli tę szkołę, ich starania i oddanie. Podarowała szkole książkę pt.: „O sobie samej i nie tylko…”, której jest autorką.

 

Rocznica 40-lecia szkoły stała się wspaniałą lekcją historii dla najmłodszego pokolenia, a dla byłego grona pedagogicznego i budowniczych szkoły była świętem wspomnień minionego czasu.